Doğu Afrika ülkesi Kenya'da vergi zamlarını içeren finans tasarısına karşı başlayan protestolarda 30 kişi hayatını kaybetti. İnsan Hakları İzleme Örgütü, polisin kaçan protestocuların üzerine ateş açmasına tepki göstererek, olayla ilgili soruşturma açacaklarını bildirdi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, bugün yaptığı açıklamada, Kenya'da hükümetin vergileri artırma girişimi sonrası başlayan protestolarda en az 30 kişinin öldüğünü söyledi.Örgütten yapılan açıklamada "Kenya güvenlik güçleri 25 Haziran 2024 tarihinde kaçmakta olan protestocular da dâhil olmak üzere protestocu kalabalığın üzerine doğrudan ateş açtı" denildi.
Açıklamada, başkent Nairobi ve diğer şehirlerde öldürülen insanların kesin sayısı konusunda bir teyit olmamasına rağmen, İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün tanık ifadelerine, kamuya açık bilgilere, Nairobi'deki hastane ve morg kayıtlarına dayanarak o gün en az 30 kişinin öldürüldüğünü tespit ettiği belirtildi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü Afrika direktör yardımcısı Otsieno Namwaya, "Protestocular kaçmaya çalışırken de dahil olmak üzere, herhangi bir gerekçe olmaksızın doğrudan kalabalığın üzerine ateş açılması Kenya hukuku ve uluslararası hukuk açısından kabul edilemez" dedi.
Namwaya, "Kenyalı yetkililer güçlerine barışçıl göstericileri korumaları gerektiğini ve polis şiddetinin cezasız kalmasına artık müsamaha gösterilemeyeceğini açıkça belirtmelidir" diye ekledi.Geçen hafta barışçıl şekilde başlayan gösterilerde, salı günü milletvekillerinin Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) baskısı üzerine vergi artışlarını kabul etmesiyle protestocuların öfkesi arttı.
Oylamanın açıklanmasının ardından çoğunluğu gençlerden oluşan eylemciler, parlamento binasını bastı ve binayı ateşe verdi. 1963 yılında İngiltere'den bağımsızlığını kazanmasından bu yana ülke tarihinde eşi benzeri görülmemiş çatışmalar sonrası Başkan William Ruto'nun yönetimi tasarıyı geri çekmek zorunda kaldı.
Devlet tarafından finanse edilen Kenya Ulusal İnsan Hakları Komisyonu çatışmalarda 300 yaralı tespit ettiklerini belirterek soruşturma başlatacaklarını açıkladı.Açıklamada, "Sekiz asker dışarı çıktı ve insanların üzerine ateş açtı. Aralarında protestolara katılmayanların da bulunduğu çok sayıda kişiyi öldürdüler" denildi.
İnsan hakları izleme örgütü, Kenya'nın uluslararası ortakları durumu aktif bir şekilde izlemeye devam etmesi ve Kenyalı yetkilileri güvenlik güçlerinin ihlallerini hızlı ama güvenilir ve şeffaf bir şekilde soruşturmaya teşvik etmesi gerektiğini belirtti.Protestoların başlamasının ardından Ruto bazı vergi önlemlerini geri almış ve hazinenin 200 milyar şilinlik (1,6 milyar dolar) bütçe açığı konusunda uyarıda bulunmasına yol açmıştı.
Nakit sıkıntısı çeken hükümet daha önce yaptığı açıklamada bu artışların Kenya'nın GSYH'sinin yaklaşık yüzde 70'ine denk gelen 10 trilyon şilin (78 milyar dolar) tutarındaki devasa borcunu karşılamak için gerekli olduğunu savunmuştu.