Hollanda, parlamento seçimleri için sandık başına gitti. Seçimin sonucu, Mark Rutte'den boşalan başbakanlık koltuğuna kimin oturacağını belirleyecek. Ülkenin, 10 yıldan uzun süredir ilk kez yeni bir başbakanı olacak. Türkiye kökenli Dilan Yeşilgöz, Rutte'nin ardından Halkın Özgürlük ve Demokrasi Partisi'nin lideri oldu. Seçilirse, Hollanda'nın ilk kadın başbakanı olacak. Sandık çıkış anketlerine göre, aşırı sağcı Geert Wilder'ın partisi önde.
Hollanda parlamento seçimleri için sandık başında. Seçimin sonucu, Mark Rutte'den boşalan başbakanlık koltuğuna kimin oturacağını belirleyecek. Ülkenin, 10 yıldan uzun süredir ilk kez yeni bir başbakanı olacak.
Rutte'nin yerine başbakan olabilecek isimler arasında Türkiye kökenli Dilan Yeşilgöz de var.
Yeşilgöz, Rutte'nin Halkın Özgürlük ve Demokrasi Partisi'nin lideri oldu. Seçilirse, Hollanda'nın ilk kadın başbakanı olacak.
Halkın Özgürlük ve Demokrasi Partisi, az farkla da olsa önde. Yarış üç parti arasında geçiyor.
Sandık çıkış anketlerine göre, İslam karşıtı Geert Wilders'in Özgürlük Partisi'nin önde. İşçi Partisi ile Yeşiller de onları izliyor.
Seçimde 1126 aday ve 26 parti, 150 sandalye için yarışıyor. 42 Türk kökenli adayın da katıldığı seçimlerde hiçbir partinin tek başına hükümet kuracak çoğunluğa ulaşması öngörülmüyor.
Yerel saatle 07.30'da (TSİ 09.30) başlayan oy verme işlemi 21.00'e (TSİ 23.00) sona erdi.
Seçimin ilk sonuçlarının, gece geç saatlerde açıklanması bekleniyor. Sandık çıkış anketleri yayımlamaya başlandı. Resmi sonuçlar ise seçimlerin yapıldığı tarihten en erken 8 gün sonra açıklanacak.
Sonuçların resmiyet kazanmasının ardından hükümet kurma görüşmeleri başlayacak. En fazla milletvekili çıkaran partinin diğer partilere hükümet kurma teklifi götüreceği sürecin, günler, haftalar hatta aylar sürebileceği belirtiliyor. Ülkede daha önce hükümet 2021'deki seçimin ardından 229 günde kurulmuş, bu süreç 2017’de 225 gün, 1977'de 208 gün, 2012'de ise 54 gün almıştı.
Son yıllarda sürekli koalisyon hükümetleriyle yönetilen ülkede, bir partinin hükümet kurabilmesi için parlamentodaki 150 milletvekilinden en az 76'sının desteğini alması gerekiyor.
Son anketlere göre, geçici hükümetin Adalet ve Güvenlik Bakanı Dilan Yeşilgöz-Zegerius liderliğindeki Özgürlük ve Demokrasi İçin Halk Partisinin (VVD), oyları bir önceki seçimlere göre gerilemesine rağmen 29 sandalye kazanarak ilk sırada yer alması bekleniyor.İslam karşıtı ve aşırı sağcı Geert Wilders'in liderliğindeki Özgürlük Partisinin (PVV) ise 2021'deki seçimde kazandığı 17 sandalyeyi 20'nin üzerine çıkarabileceği belirtiliyor.Anketlerde PVV'yi seçimlere ittifak kurup ortak giren İşçi Partisi (PvdA) ve Yeşil Sol (Groen Links), 24 sandalye ile izliyor.
Mevcut hükümette koalisyon partisi olan Hristiyan Demokratlar Birliğinden (CDA) ayrılarak yeni parti kuran Pieter Omtzigt'in lideri olduğu Yeni Sosyal Sözleşme Partisinin (NSC) de 20 civarında sandalyeyle meclise girmesi bekleniyor.Koalisyon partilerinden CDA'nın 4, Demokratlar 66’nın (D66) 11 ve Hristiyan Birlik Partisinin (CU) ise 4 sandalye kazanacağı görülüyor.Koalisyonda bulunan partilerin ankete göre hükümeti kurabilmek için yeterli olan toplam 76 sandalye sayısına ulaşamadığı gözleniyor.
Seçime, Hollanda’da Temsilciler Meclisine girdiği 2017’den bu yana ırkçılığa ve ayrımcılığa karşı mücadele eden ve Filistin’in haklarını savunan Denk Partisi de katılıyor.Mecliste 3 sandalyeyle temsil edilen, üyelerinin çoğunluğu Türk ve göçmenlerden oluşan Denk Partisi, bu seçimde 46 adayla yarışıyor.Denk Partisinde 26 Türk kökenli aday bulunuyor. Anketlere göre oylarını artırması beklenen Denk Partisinin 4 sandalye kazanma ihtimali bulunuyor.
Ailesi Türkiye'den Hollanda'ya göç eden, geçici hükümetin Adalet ve Güvenlik Bakanı Yeşilgöz-Zegerius, İslam karşıtı ve aşırı sağcı Wilders liderliğindeki PVV ile koalisyona kapıları açık bırakıyor. Hollanda'nın geçici hükümetinin Başbakanı Mark Rutte'nin liderliğinden sonra VVD'nin başına geçen Yeşilgöz-Zegerius, 2018'de VVD partisinden milletvekili olduğu dönemde, Hollanda Parlamentosunun, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarını tanıyan tasarısını desteklemişti. Öte yandan Yeşilgöz-Zegerius, ülkede hukuk eğitimi olmayan ilk adalet bakanı olarak tarihe geçmişti.Hollanda'da VVD, CDA, D66 ve CU'den oluşan koalisyon hükümeti, göçmen politikalarındaki anlaşmazlık nedeniyle 7 Temmuz 2023'de istifa etmişti.
18 Haziran 1977’de Ankara’da doğan Dilan Yeşilgöz, Tunceli kökenli. Babası 12 Eylül 1980 askeri darbesinden önce Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nda (DİSK) görevli sendikacı Yücel Yeşilgöz.Darbeden sonra baba Yeşilgöz, Hollanda’ya sığınma talebinde bulundu. Daha sonra Dilan Yeşilgöz, annesi ve kız kardeşiyle birlikte tekneyle Yunanistan’ın Kos adasına, oradan da mülteci olarak Hollanda’ya gitti.Dilan Yeşilgöz siyasi hayatına Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi’nde başladı. 2014 ve 2017 seçimlerinde parti listesinden Amsterdam Kent Konseyi üyeliğine seçildi.25 Mayıs 2021’de Hollanda’da Ekonomik İşler ve İklim Politikası Devlet Bakanı olarak atandı. 10 Ocak 2022 tarihinden itibaren Güvenlik ve Adalet bakanı olarak görev yapıyor.Başbakan Mark Rutte’nin siyaseti bırakma kararından sonra 18 Ağustos 2023’te oybirliğiyle VVD’nin genel başkanı seçildi.
